Gözəllik və fayda: ölkəmizdə lavanda tarlaları populyarlaşır
 
Əvvəllər ölkəmizin sakinləri lavanda tarlalarını yalnız xaricə səyahət edərkən, televiziya şoularında və şəkillərdə görə bilirdilər. Və yaddaşlarına əbədi həkk olunmuş bu tamaşa gözəlliyi ilə onları heyran edirdi. Fransa, İtaliya, Avstraliya, Bolqarıstan bu məhsulun becərilməsi ilə xüsusilə məşhurdur.
 
Ancaq son illərdə Azərbaycanda lavanda sahələri meydana çıxıb və onlar üçün sahələr tədricən genişlənir. Qəbələ və Zaqatala əsasən Bolqarıstandan gətirilən lavanda üzrə ixtisaslaşır. İlk məhsul iyun ayının sonunda yığılacaq.
 
Ölkəmizdə lavandadan, əsasən parfümeriya və kosmetika sənayesində geniş istifadə olunan efir yağı alınır. Lavanda çayı da istehsal olunur. Bəzi şirniyyat dükanları, hətta üstünə lavanda çiçəkləri səpilən tortlar təklif etməyə başlayıb.
 
Lavanda böyüməsi asan bir bitki sayılır və belə bir biznes super mənfəət vəd etməsə də, bazarda öz yerini tutması mümkündür. Eyni zamanda, lavanda sahələrinin sahibləri ziyarətçilərdən əlavə gəlir əldə edə bilərlər. Çiçəkləmə dövründə bu cür sahələr yalnız yerli sakinlərin deyil, həm də turistlərin diqqətini çəkir. Bir çox insan onları ziyarət etmək və orada fotosessiya təşkil etmək üçün xüsusi olaraq paytaxtdan oraya gedir. Bəzi sahələrə giriş pulsuz olsa da, digərlərinə ödəniş edilməlidir.
 
İndi bir çox yerli bələdçi bu cür yerləri ziyarət etməyi öz turizm proqramlarına daxil edir və arzu edənlərin sayı çoxdur. Çox güman ki, koronavirus pandemiyası keçmişdə qaldıqdan və başqa ölkələrdən turistlər ölkəyə yenidən gəlməyə başladıqda, onlar da bu cür gözəlliklə maraqlanacaqlar.

Davamlı İnkişaf Tədqiqatları Mərkəzinin sədri Nəriman Ağayevin AYNA-ya dediyinə görə, bu, aqroturizmin sahələrindən biridir: “Və yalnız tarlalarda fotosessiyalar təşkil etməklə kifayətlənməyib, həm də məhsul yığmaqla maraqlanan turistləri cəlb edə bilərik. Əgər aqroturizmdən danışırıqsa, lavanda ilə yanaşı, turistlər digər çiçəklərin yetişdirildiyi sahələrlə də maraqlana bilərlər. Orada varsa, çiçəklərdən hazırlanmış məhsul da ala biləcəklər. Nəzərə alınmalıdır ki, kimsə orada bir neçə saatdan çox qalmaq istəyə bilər. Çadırda olsa belə, sahələrin yanında gecələmə üçün şərait olmalıdır. Bu cür turizm sahələrin yaxınlığında infrastrukturun yaradılmasına təkan verəcək, çünki qonaqlar bir şey yeməlidirlər və sair”.
 

Müsahibimizin fikrincə, lavanda həm Dağlıq Qarabağda, həm də İsmayıllıda yetişdirilə bilər: “İndi lavanda becərilməsi üçün bir sifariş var, ona görə də bu bitki fəal şəkildə becərilir. Əks təqdirdə, çoxları bu işi götürməyə cəsarət etməzdilər. Efir yağlarının istehsalı həmişə faydalı biznesdir. Lavandadan yalnız yağ deyil, müxtəlif kosmetik məhsullar, ilk növbədə sabun istehsal etmək və sonra həm yerli, həm də xarici bazarlarda təklif etmək mümkündür. Lavanda hamam duzlarına, kremlərə və s. əlavə edilə bilər”.

 
“Lavanda bal bitkisidir, yəni arıçılığı paralel inkişaf etdirmək lazımdır. Lavanda balı dadı və faydaları ilə qiymətləndirilir. Yeri gəlmişkən, əvvəllər pilot layihə çərçivəsində Goranboy bölgəsindəki Arıçılıq Mərkəzində lavanda və rozmarin kolları əkilmişdi”, - deyə Ağayev bildirib.

İqtisadçı ekspert Fuad Əlizadə də AYNA-ya şərhində lavanda becərilməsinin ölkəmiz üçün artıq uğurluluğunu təsdiq etmiş yeni bir biznes sahəsi olduğunu deyib: “Azərbaycanın iqlimi lavanda yetişdirmək üçün əlverişlidir və bu sahə yeni investorlar cəlb edə bilər. Eyni zamanda, istehsal və turizmin birləşməsi nadir hal deyil. Bu, məsələn, dəvə və dəvəquşu təsərrüfatlarında tətbiq olunur. Belə bir birləşmə alqışlanır və yalnız təşviq edilməlidir”.

---